Będący niemal oficjalnym stylem Cesarstwa Francuskiego w latach 1800-1815 empire stał się również bardzo popularny nad Wisłą – a to ze względu na panującą w XIX w. wśród Polaków fascynację postacią Napoleona. Empire, tak jak wcześniej klasycyzm, czerpał z tradycji sztuki starożytnej Grecji i Rzymu, ale również starożytnego Egiptu, gdzie w latach 1798-1801 Napoleon Bonaparte prowadził kampanię wojenną. To właśnie z osobistym gustem Cesarza Francuzów związana była stylistyka empire’u. Styl obejmował wszystkie dziedziny sztuki – od architektury do przedmiotów użytku codziennego. Sztuka empire’u miała wyrażać wizję imperium, na którego czele stał Bonaparte. Twórcami stylu byli autorzy wnętrz i mebli Napoleona, Charles Percier oraz Pierre François Louis Fontaine.
Architekturę doby empire’u wyróżniały monumentalizm i symetria, a obiekty projektowane w tym stylu wzbogacano silnie eksponowanym ornamentem, nierzadko kojarzonym z władzą. Stąd tak często występujące w obiektach tego nurtu medaliony, rózgi liktorskie czy wieńce laurowe. Szczególny wydźwięk miały łuki tryumfalne, w tym słynne paryskie budowle – łuki na Place du Carrousel czy na Place Charles-de-Gaulle.
Empire silnie zaznaczył się w stylistyce mebli, ceramiki i przedmiotów codziennego użytku. Do ich dekoracji również stosowano rozbudowane ornamenty, często z elementami figuralnymi, jak uskrzydlone geniusze, chimery czy sfinksy. Do ulubionych motywów epoki zaliczały się też kojarzone z siłą lwy i orły. Empire odcisnął swoje piętno także na modzie – zarówno damskiej, jak i męskiej.
Poza Francją empire rozprzestrzenił się na terenie Rosji oraz Księstwa Warszawskiego. W Niemczech i Austrii współistniał z popularnym mieszczańskim stylem biedermeier.
