Ten wysunięty przed lico ściany poziomy element, sięgający początkami czasów starożytnych, należy do najczęściej stosowanych detali architektonicznych. Występuje we wszystkich stylach, aż do współczesności. Profilowana pozioma listwa oprócz funkcji utylitarnej, jaką jest ochrona elewacji przed spływającą wodą deszczową i innymi opadami, pełni też funkcję dekoracyjną. Gzyms może stanowić zamknięcie kompozycji elewacji bądź podkreślać jej podziały. Miewa postać zwykłego gładkiego pasa lub składa się z kilku profilowanych listew, nierzadko podkreślonych rozbudowanymi elementami zdobieniowymi. Może być wykonany z różnych materiałów i różnymi technikami. Jest to uzależnione od konstrukcji budynku, ale i materiału, w jakim wykończono elewację.
Kiedy znajduje się w zwieńczeniu elewacji, jest gzymsem wieńczącym, zwanym też koronującym. Poszczególne kondygnacje oddzielają od siebie gzymsy międzykondygnacyjne. Cokoły są natomiast chronione przez gzymsy cokołowe. O ile gzymsy umieszczone na zewnątrz mają wspomnianą podwójną funkcję – użytkową i dekoracyjną – to już do gzymsów wewnątrz budynków należy przede wszystkim funkcja dekoracyjna, nie mniej ważna!
