Autor: Jan Małek
Zdjęcie tytułowe : Mecz piłki nożnej Warszawianka Warszawa – Gedania Gdańsk, kwiecień 1939. (źródło – www.nac.gov.pl)
Początek stadionu RKS „Skra” przy ul. Wawelskiej 5 sięga 1932 r., kiedy to zarząd KS Warszawianka Warszawa zdecydował się zagospodarować tereny południowo-zachodniej części Pola Mokotowskiego pod obiekt sportowy. Pierwszy prowizoryczny stadion stanął tu w 1934 r. i służył głównie do gry w piłkę nożną.
Żużel na Wawelskiej 5
Rozwój ośrodka miał miejsce w kolejnych latach i trwał aż do roku 1939, kiedy obiekt został zajęty, a potem zniszczony przez artylerię niemiecką. Po wojnie, w 1946 r., prawo do kompleksu uzyskał Robotniczy Klub Sportowy „Skra”. W 1948 r. rozpoczęto prace przy odbudowie obiektu według projektu Mikołaja Kokozowa i Jerzego Antoniego Wasilewskiego. Trwały one do 1953 r. Pierwotnie na stadionie znajdowało się trawiaste boisko do piłki nożnej, a wokół niego tor żużlowy. Całość otaczały trybuny dla 35 tys. osób, zbudowane w kształcie podkowy. Wydarzeniem, które warto wspomnieć, jest rozegrany w październiku 1955 r. mecz żużlowy przeciwko angielskiemu klubowi Belle Vue Aces z Manchesteru. Warszawiacy spektakularnie wygrali – dzięki świetnemu występowi Włodzimierza Szwendrowskiego, który w bezpośrednim starciu pokonał ówczesnego mistrza świata, Petera Cravena.
Rozbudowa stadionu
Po przebudowie z 1969 r. stadion RKS „Skra” uzyskał swoją ostateczną formę. Wygospodarowano pole do pchnięcia kulą, tartanowy rozbieg do skoku w dal i trójskoku oraz rozbieg do skoku wzwyż i skoku o tyczce. Dookoła kompleksu ustawiono drewniano-kamienne trybuny dla 35 tys. osób, w kształcie podkowy zwróconej na południe, obecnie – niestety – zarośnięte.
Lekkoatletyka na stadionie Skry
W 1969 r., kiedy żużel przestał być popularny, tor żużlowy zmieniono na pierwszą w kraju bieżnię tartanową, a boisko do piłki nożnej – na boisko przystosowane do konkurencji lekkoatletycznych. Od tego czasu na stadionie przy ul. Wawelskiej 5 niejednokrotnie organizowano Mistrzostwa Polski w lekkoatletyce i najróżniejsze mecze międzynarodowe, lecz najważniejszym i największym wydarzeniem był Memoriał im. Janusza Kusocińskiego, w lipcu 1972 r. „Tradycyjny Memoriał im. Janusza Kusocińskiego był w tym roku imprezą udaną, dobrze propagował sport lekkoatletyczny, mimo stosunkowo słabej konkurencji zawodników zagranicznych. Bardzo sprawna organizacja i dobra pogoda sprzyjały publiczności, której w oba dni zjawiło się sporo na stadionie Skry” – można było przeczytać w tygodniku „Stolica” z trzeciego tygodnia lipca 1972 r. Od połowy lat 80. na stadionie Skry nie rozgrywano już regularnych zawodów sportowych. Obiekt stał się miejscem służącym głównie treningom. Brakowało środków na utrzymanie kompleksu sportowego i zaczął on powoli niszczeć, w tym przede wszystkim jego trybuny.
XXI wiek
Światełko w tunelu dla stadionu pojawiło się w 2008 r. Irlandzka firma deweloperska Global Partners poinformowała o projekcie Park Światła, w ramach którego zakładano sprzedanie części terenów Skry pod realizację budynków mieszkaniowo-biurowych. Za otrzymane ze sprzedaży środki utworzony miał być supernowoczesny ośrodek sportowy. Pomysł wzbudził jednak wiele kontrowersji wśród warszawiaków. Inwestor wraz z klubem wystąpili do Miasta o przedłużenie użytkowania wieczystego gruntu. Miasto odmówiło, uzasadniając to brakiem dbałości przez właściciela o obiekt. Ostatecznie sprawa trafiła do sądu, który rozstrzygnął spór na korzyść Miasta. Ostatnia akcja nakierowana na ratowanie stadionu odbyła się w 2010 r. Na ogrodzeniu od strony ulicy Wawelskiej zainstalowano gigantyczną konstrukcję, na której zawieszono reklamę o łącznej powierzchni 3 km2. Z uzyskanych za to środków RKS „Skra” dokonał wymiany nawierzchni tartanowej, ustawił krzesełka na trybunach i przeprowadził ogólne „odświeżenie” stadionu. Rok później, w listopadzie 2011 r., stadion przy ul. Wawelskiej 5 gościł uczestników ostatnich w swojej historii zawodów – Mistrzostw Polski w Chodzie Sportowym na 20 km. W kategorii męskiej wygrał Rafał Augustyn z OTG Sokoła Mielec, a w kategorii żeńskiej – Agnieszka Dygacz z AZS AWF Katowice. Przez kolejne lata stadion stał opustoszały, powoli niszczejąc. Przełomowym momentem był 16 grudnia 2019 r., kiedy drogą sądową tereny Skry przeszły na własność Miasta. 21 października 2020 r. PINB nakazało zamknięcie obiektu ze względów bezpieczeństwa; stadion do dziś pozostaje nieużytkowany.
28 stycznia 2021 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie podtrzymał w swoim wyroku orzeczenie I instancji, nakazujące wydanie kompleksu Skry Miastu. Zgodnie z koncepcją rewitalizacji obiektu w pierwszym etapie zakłada się m.in. budowę stadionu treningowego z zapleczem, strefy rekreacyjno-sportowej łączącej Pole Mokotowskie ze Skrą oraz zagospodarowanie całej nieruchomości. W drugim etapie przewidziano budowę stadionu II kategorii. Kilka dni temu ruszył przetarg na prace pierwszego etapu remontu Skry. Dziś można już chyba powiedzieć, że sport wraca na Ochotę.
Bibliografia:
stadiony.net
tubylotustalo.pl
fotopolska.eu
metrowarszawa.gazeta.pl
pl.wikipedia.org
rksskra.pl
treningbiegacza.pl
um.warszawa.pl
