Chociaż dzisiaj ciężko to sobie wyobrazić, to od czasu, kiedy Wisła w 1603 r. zabrała części mostu Zygmunta Augusta, czyli pierwszej stałej przeprawy przez Wisłę, Warszawa aż do 1864 r. nie miała stałego mostu przez rzekę.
Prace nad mostem rozpoczęto w 1859 r., a kamień węgielny wmurowano w roku następnym. Budowa przeprawy była efektem zabiegów Towarzystwa Rosyjskich Kolei Żelaznych, któremu zależało na kolejowym powiązaniu dwóch brzegów rzeki. Dzisiaj pomysł połączenia kolejowego przebiegającego przez ścisłe centrum Warszawy wydaje się ideą dość irracjonalną, ale w ówczesnych warunkach było to jak najbardziej brane pod uwagę. Na szczęście most został ukończony jako kołowy, a komunikację między dworcami w niedługim czasie zapewniły konne tramwaje, które od tego czasu stały się elementem krajobrazu Krakowskiego Przedmieścia i Nowego Zjazdu.
Projekt mostu sporządził zastępca do spraw technicznych naczelnika Zarządu Budowy Mostu Stałego, inżynier i generał-major armii rosyjskiej Stanisław Kierbedź. W celu zbudowania mostu w pierwszej kolejności zrealizowano drewnianą przeprawę, pomocną przy realizacji docelowej konstrukcji. Prace trwały do 1864 r., a rezultatem było oddanie do użytku mostu długości 474 m, o charakterystycznej sylwetce okratowanego korytarza.
Otworzony tuż po upadku powstania styczniowego most otrzymał oficjalnie imię cara Aleksandra II. Dla mieszkańców Warszawy był elementem niezbędnej infrastruktury miasta, walnie przyczyniającym się do jego rozwoju. Przez ten cały czas próbowano oswoić konstrukcję poprzez nazywanie jej mostem Kierbedzia.
Most został wysadzony w powietrze przez wycofujące się w sierpniu 1915 r. wojska rosyjskie. Odbudowany obiekt oddano do użytku z początkiem 1916 r. Po wyjściu Rosjan z Królestwa dotychczasowa umowna nazwa – most Kierbedzia – stała się oficjalną. Chociaż sylwetka mostu nieco różniła się od oryginału, nadal stanowił on stały element widoku na Stare Miasto od strony Pragi. Widok ten ostatecznie zmienił się w 1944 r., kiedy to 13 września Niemcy wysadzili przeprawę. Nigdy nie została już ona odbudowana w swojej pierwotnej formie.
