13.1 C
Warszawa
czwartek, 28 marca, 2024

2 listopada

2 listopada 1925 r. w środkowej arkadzie Pałacu Saskiego złożono ciało Nieznanego Żołnierza. Grób Nieznanego Żołnierza – symbol poświęcenia i złożenia na ołtarzu ojczyzny życia, miejsce żołnierskiej i społecznej pamięci – to wyjątkowa mogiła warszawska. O jego powstaniu i lokalizacji w środkowej arkadzie Pałacu Saskiego zadecydowała Rada Ministrów. Ona też podjęła decyzję o twórcy – został nim Stanisław Kazimierz Ostrowski. Koncepcja Ostrowskiego została zaaprobowana przez Ministerstwo Spraw Wojskowych oraz Departament Kultury Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Samo mauzoleum miało zająć trzy środkowe arkady.

Główna płyta, wykonana z szarego polskiego kamienia, kontrastowała z lustrzaną czernią polerowanego granitu, którym wyłożono podłogę. Na płycie wyryto napis „Tu leży żołnierz polski poległy za Ojczyznę”. Za płytą umieszczono znicz, którego płomień odbijał się w czarnej podłodze. Podstawę czaszy stanowiły skrzydła czarnych aniołów z rękami na piersiach. Na ścianach filarów umieszczono tablice z nazwami pól bitewnych z lat 1914-1918 i 1918-1920. Od strony Ogrodu Saskiego środkową arkadę zamykała krata zwieńczona orłem. W arkadzie po lewej stronie znalazł się wizerunek krzyża orderu wojennego Virtuti Militari, po prawej – Krzyża Walecznych. Mauzoleum od części bocznych oddzielały granitowe słupki połączone żeliwnymi prętami. Ściany po bokach ozdobiono panopliami. Po stronie lewej nawiązywały one do walk powstańczych, zaś po prawej – do walk z czasów niepodległej Polski. Na filarach od strony placu zamieszczono tablice z wizerunkiem mieczy w otoczeniu skrzydeł husarskich.

2 listopada 1925 r. w grobie spoczęło ciało nieznanego z imienia i nazwiska żołnierza, obrońcy Lwowa, którego grób wyłoniono w ramach losowania. Ostatecznego wyboru dokonała Jadwiga Zarugiewiczowa, która nigdy nie znalazła grobu swego syna Konstantego. O godz. 13 trumna dotknęła dna grobu, a wystrzał armatni zakończył bicie dzwonów. Potem nastąpiła minuta ciszy, po której artyleria oddała 24 honorowe salwy armatnie.

Henryk Poddębski / Polona

6 stycznia

oddano do użytku most Mikołajewski, zwany też mostem Trzecim.

6 września

w roku 1788 w Starej Oranżerii w Łazienkach Królewskich otwarto Teatr Stanisławowski.

24 czerwca

w Warszawie urodził się Władysław Dunin-Borkowski.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj