12.2 C
Warszawa
piątek, 24 marca, 2023

Budynek Giełdy Warszawskiej

Zdj. NAC

Zlokalizowany przy ulicy Królewskiej budynek Giełdy Warszawskiej został zaprojektowany przez Jakuba Kubickiego. Klasycystyczny obiekt wybudowany na planie prostokąta powstał dla wojska, w l. 1819-1823. Jego elewacja od strony ulicy Królewskiej uzyskała sześciokolumnowy portyk. Od strony wschodniej i zachodniej architekt umieścił portyki wgłębne. Boniowane elewacje zostały udekorowane płycinami umieszczonymi pomiędzy półkolistymi oknami pierwszego pietra. Reprezentacyjnego charakteru budynkowi nadawał tryglifowy gzyms koronujący. Przez pierwsze dziesięciolecia swego istnienia gmach pełnił funkcję ujeżdżalni wojskowej. W późniejszym czasie budynek był dzierżawiony przez rozmaite firmy, m.in. cukiernię Lessla. W swojej historii obiekt mieścił też kawiarnię i Specjalny Zakład Prawdziwego Kefiru Leczniczego z Kaukazu Klaudii Sigaliny, będącej babką znanych architektów. W roku 1876 właścicielem nieruchomości stał się Komitet Giełdowy. Niedługo później w budynku przy Królewskiej, przebudowanym przez Witolda Lanciego, umieszczono Giełdę Warszawską, mieszczącą się wcześniej przy placu Bankowym. Po przebudowie z lat 70. XIX w. obiekt uzyskał fronton, w którego tympanonie umieszczono płaskorzeźbę autorstwa Ludwika Kucharzewskiego. Rzeźbiarz przedstawił tu personifikacje rolnictwa, przemysłu i handlu. Gmach Giełdy uległ zniszczeniu podczas wojny. W 1946 r. rozstrzygnięto konkurs na zaaranżowanie terenów po zachodniej stronie poszerzonej Marszałkowskiej od Świętokrzyskiej do Królewskiej – drugą nagrodę otrzymali Stanisław Rychłowski i Bogumił (Bogusław) Płachecki. W swoim rysunkowym projekcie uwzględnili zrekonstruowany gmach Giełdy bądź budynek nawiązujący do jego architektury. Według architektów Królewska miała przechodzić za Giełdą, przy czym sam gmach miał zamykać perspektywę szerokiego placu flankowanego od strony wschodniej przez Marszałkowską, a od strony zachodniej przez przeznaczoną dla ruchu pieszego Zielną. Ostatecznie obiektu nigdy nie zrekonstruowano.

Jan Krzysztof Markowski

był współautorem legendarnego „Marszu Mokotowa".

Gmach przy Grójeckiej 93

był pierwszym nowoczesnym budynkiem szkolnym na Ochocie.

Szkoła powszechna na Kole

W latach 1937-1938 wybudowano gmach szkoły przy ulicy Ożarowskiej.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj