24.5 C
Warszawa
poniedziałek, 29 kwietnia, 2024

Kamienica Stanisława i Izydora Seydenbeuthlów

Przy zbiegu ulic Jasnej i Gabriela Boduena wznosi się charakterystyczna narożna kamienica Stanisława i Izydora Seydenbeuthlów. Monumentalny obiekt, będący obecnie siedzibą Naczelnego Sądu Administracyjnego, został wzniesiony w latach 1910-1911 na działce wydzielonej z dawnych gruntów Szpitala Dzieciątka Jezus. W 1909 r. działka przeszła w ręce wspomnianych S. oraz I. Seydenbeuthlów.

Kamienicę z dwiema oficynami zaprojektował Edward Eber, właśc. Zachariasz Eber, absolwent Wydziału Mechanicznego warszawskiego Instytutu Politechnicznego, a w okresie międzywojennym architekt Ministerstwa Zdrowia Publicznego. Chociaż własne studio architektoniczne prowadził od 1923 r., to jeszcze przed 1914 r. w Warszawie wzniesiono kilka obiektów według jego projektu. Do najbardziej znanych należały: budynek Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Pracowników Handlowych Wyznania Mojżeszowego przy ulicy Zielnej, kamienica przy ul. Kaliksta 6 (obecnie Śniadeckich) czy wczesnomodernistyczna kamienica Berka Seydenbeuthla i Adama Silberlasta przy ul. Nowogrodzkiej 40. Prywatnie Eber był szwagrem Stanisława Seydenbeuthla. Stanisław i Paulina z domu Eber byli rodzicami architekta Edwarda Seydenbeuthla oraz projektantki mody i dyrektorki artystycznej państwowego przedsiębiorstwa Moda Polska Jadwigi Grabowskiej.

Eber zaprojektował siedmiokondygnacyjną kamienicę z wysokimi suterenami i ostatnim piętrem skrytym w wysokim dachu. Obydwie elewacje zostały urozmaicone wykuszami stanowiącymi podstawę dla loggii szóstej kondygnacji. Narożnik kamienicy podkreślono siedmiopiętrową wieżą nakrytą czterospadowym hełmem. Podobnymi hełmami zwieńczono skraje budynku. Te charakterystyczne elementy wystroju kamienica utraciła w czasie powstania warszawskiego. Mimo prób ich odtworzenia pod koniec pierwszej dekady XXI w. nie udało się tego zrealizować. W czasie powojennej odbudowy wprowadzono zmiany w kompozycji elewacji.

W 1921 r. kamienica przeszła na własność Banku Przemysłowców Towarzystwa Akcyjnego w Poznaniu, zaś od 1927 r. była własnością Towarzystwa Akcyjnego Ubezpieczeń „Vita” – późniejszego Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie „Vita”. Po wojnie dom był własnością Zarządu Głównego PZU, zaś od 1988 r. trwałym zarządcą gruntu i budynku pozostaje NSA.

Pałac Leopolda Kronenberga

Budowa pałacu, którą kierowali Bolesław Podczaszyński i Józef Huss, trwała do początku lat 70. XIX w.

Pałac Małachowskich przy Krakowskim Przedmieściu

Obiekt miał pomieścić zbiory gromadzone przez arystokratyczne rody.

„wąskie” Krakowskie Przedmieście

W ten sposób odróżniano fragment ulicy.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj