7.9 C
Warszawa
piątek, 29 marca, 2024

Wrzesień 1939dzień po dniu

Wojna obronna 1939 r. należy do najbardziej dramatycznych momentów w historii Polski, a zarazem historii stolicy. Warszawa była miastem o dużym znaczeniu strategicznym - ośrodkiem politycznym, administracyjnym oraz siedzibą władz państwowych i miejscem postoju naczelnego wodza. Bombardowana Warszawa stała się areną dramatycznej obrony, a mieszkańcy byli świadkami pierwszego aktu zagłady swojego miasta.

Przez cały wrzesień 2021 r. na profilu Facebooka VARSAVIANISTA.PL przypominać będziemy wydarzenia, które miały miejsce w Warszawie we wrześniu 1939 r. Równolegle będziemy je prezentować w naszym serwisie VARSAVIANISTA.PL jako kalendarium tamtych dni. Naszym przewodnikiem jest ADRIAN SOBIESZCZAŃSKI / „Warszawski Przewodnik” – historyk, varsavianista.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 8 września

Autor: Adrian Sobieszczański

Niemiecki zagon pancerno-motorowy podchodzi pod Warszawę, chcąc wziąć miasto z marszu. Rozpoczyna się dramatyczna obrona stolicy. Na czele sformowanej Armii Warszawa stanął gen. Juliusz Rómmel.

8 września Niemcy przypuścili największe naloty bombowe na Pragę. Niemieckie sztukasy zbombardowały m.in. ulicę Radzymińską i pozostałe drogi wylotowe. Nalot powtórzy się ok. godz. 16. Tego dnia Luftwaffe zbombardowało też linie kolejowe na prawym brzegu oraz obiekty kolejowe węzła praskiego. Pożary ogarniały coraz większe tereny dzielnicy. Płonął Państwowy Monopol Spirytusowy, Państwowe Zakłady Inżynieryjne i Zakłady Amunicyjne „Pocisk”. Bomby uderzyły w Dworzec Wileński, ulicę Targową i przyczółki mostu Kierbedzia. 8 września był też dniem pierwszego ostrzału artyleryjskiego stolicy. Niemieckie pociski artyleryjskie spadły na ulice Śliską i Sienną. Uderzyły w Zamek Królewski, na szczęście nie wyrządzając większych strat. Unieruchomiły natomiast Gazownię Miejską. Niemiecki ostrzał artyleryjski będzie kontynuowany przez całą noc.

Tego dnia Stefan Starzyński został mianowany komisarzem cywilnym przy Dowództwie Obrony Warszawy. Ogromną rolę nadal odgrywa Polskie Radio, które nie tylko nadaje komunikaty o nalotach niemieckich, ogłasza i odwołuje alarmy dla miasta, lecz także podtrzymuje na duchu walczącą stolicę. Tego dnia nie działa już radiostacja „Warszawa I” w Raszynie, która została wysadzona. Pozostała jedynie radiostacja w forcie Mokotowskim, „Warszawa II”.

8 września Wacław Lipiński przemawiał przez Polskie Radio: „Rozkaz gen. Czumy, dowódcy obrony Warszawy, oznacza, że Warszawa będzie broniona do ostatniego tchu. Jeśli padnie, świadczyć to będzie, iż po ostatnim żołnierzu polskim przejechał czołg niemiecki. Obywatele stolicy winni od tej chwili poświęcić całą swą energię, by ułatwić zadanie walczącemu wojsku. Nikt nie powinien ruszać się z miejsca, gdzie go obrona stolicy zastanie. Opuszczenie Warszawy w takiej chwili będzie uważane za tchórzostwo. Warszawa znalazła się na pierwszej linii obronnej i winna być dumna, że tak zaszczytny los jej wypadł”.

Polona

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 26 sierpnia

Sobota 26 sierpnia 1939 r. miała być dniem ataku Niemiec na Polskę. O godz. 4.45 budynek placówki Straży Granicznej Czarne Beskidzkie został ostrzelany

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 27 sierpnia

W ostatnich dniach poprzedzających wybuch wojny Warszawa została podzielona na dwie strefy: zagrożoną i względnie bezpieczną.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 29 sierpnia

29 sierpnia 1939 r. na polecenie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w siedzibie Polskiego Radia przy ul. Zielnej 25 nagrano specjalny komunikat.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 30 sierpnia

Decyzja o mobilizacji została podjęta 29 sierpnia 1939 r. Zdecydowano, że mobilizacja powszechna rozpocznie się 30 sierpnia.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 1 września

O godz. 6.30 pełniący dyżur w Polskim Radiu spiker Zbigniew Świętochowski wygłosił komunikat informujący o wybuchu wojny.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 2 września

Drugi dzień wojny był słoneczny, a temperatura sięgała 26 stopni.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 3 września

Niedziela była kolejnym ciepłym dniem wojny. Trwała obrona Helu, 3 września prowadzony był pojedynek artyleryjski.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 7 września

7 września po raz pierwszy od wybuchu wojny nie słychać komunikatu „Westerplatte broni się .

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 10 września

10 września rejon umocniony w pobliżu Wizny nad Narwią upadł pod naporem niemieckiego XIX Korpusu gen. Heinza Guderiana. Samobójstwo popełnił kpt. Władysław Raginis.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 13 września

13 września nieprzyjaciel został odparty z bezpośredniego przedpola Warszawy. Niemieckie samoloty przystąpiły do bombardowania miasta dopiero po godz. 13 – na wcześniejszą porę nie pozwalały warunki pogodowe.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 16 września

16 września artyleria niemiecka otworzyła huraganowy ogień na miasto. 1 dywizjon 4 pułku bombowego ograniczył się do zrzutu ulotek na Warszawę, z wezwaniem do poddania się.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 17 września

17 września niemiecka artyleria od rana prowadziła ostrzał miasta. Na Warszawę spadło 5 tys. pocisków. Ten dzień uważa się za dzień najcięższego ostrzału stolicy.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 19 września

19 września Niemcy nie prowadzili huraganowego ostrzału miasta, co najprawdopodobniej związane było z ogromnym zużyciem amunicji.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 23 września

W sobotę 23 września trwał ostrzał artyleryjski stolicy. Niemieckie pociski spadły na fort Mokotów, Bielany, fort Czerniaków, Powiśle, plac Trzech Krzyży, pałac Blanka, stację filtrów, gazownię, centralę telefoniczną i zabudowania Uniwersytetu Warszawskiego.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 25 września

Tego dnia Niemcy przeprowadzili największy nalot bombowy na Warszawę. Oprócz zniszczenia miasta chodziło o osłabienie morale obrońców. Celem niemieckim była infrastruktura wojskowa, kolejowa i miejska.

Warszawski wrzesień 1939 dzień po dniu – 28 września

Tego dnia nie było ostrzału miasta, a Luftwaffe nie wykonywało lotów bojowych na Warszawę. Mimo to w centrum wciąż paliły się budynki zbombardowane 25 września.